8 October 2025
453
ชาวบ้านหนองสาหร่าย ปากช่อง ทวงสิทธิ ยื่นหนังสือหลายหน่วยงาน ค้าน “โรงไฟฟ้าขยะหนองสาหร่าย” หวั่นมลพิษกระทบคุณภาพชีวิต แหล่งท่องเที่ยว เศรษฐกิจท้องถิ่น
วันที่ 7 ตุลาคม 2568 มูลนิธินิติธรรมสิ่งแวดล้อม (EnLAW) รายงานความเคลื่อนไหวของชาวบ้านตำบลหนองสาหร่าย อำเภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา ซึ่งยังคงเดินหน้าทวงถามข้อมูลและยื่นหนังสือต่อหน่วยงานรัฐหลายแห่ง หลังการยื่นร้องเรียนก่อนหน้านี้ไม่มีความคืบหน้าในกรณีโครงการ “โรงไฟฟ้าขยะหนองสาหร่าย” ที่กำลังอยู่ระหว่างกระบวนการขออนุญาตก่อสร้าง โดยประชาชนในพื้นที่มีความกังวลต่อผลกระทบทางสิ่งแวดล้อม สุขภาพ และวิถีชีวิต เนื่องจากพื้นที่ตั้งโครงการอยู่ในเขตชุมชน และใกล้พื้นที่เกษตรกรรม รวมถึงแหล่งท่องเที่ยวสำคัญของอำเภอปากช่อง
เดินหน้าทวงถาม กกพ. - ศูนย์ดำรงธรรม ขอความชัดเจนเรื่องใบอนุญาต
เมื่อวันที่ 6 ตุลาคม 2568 ตัวแทนชาวบ้านตำบลหนองสาหร่ายจำนวนกว่า 100 คน ได้เดินทางเข้ายื่นหนังสือที่สำนักงานคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน (กกพ.) และศูนย์ดำรงธรรม กระทรวงมหาดไทย เพื่อทวงถามข้อมูลและหลักเกณฑ์ในการพิจารณาออกใบอนุญาตก่อสร้างอาคาร (อ.1) และหลักเกณฑ์ในการเลือกพื้นที่ตั้งโครงการ
ชาวบ้านระบุว่า ที่ผ่านมาได้ยื่นคำร้องและขอข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับโครงการไปยังหน่วยงานที่เกี่ยวข้องแล้วหลายครั้ง แต่ยังไม่ได้รับคำตอบที่ชัดเจน และเกรงว่าหน่วยงานอาจดำเนินการอนุญาตก่อสร้างไปโดยไม่มีการเปิดเผยข้อมูลต่อสาธารณะ
ที่สำนักงาน กกพ. นายวัลลภ จิวหลง ผู้อำนวยการฝ่ายส่งเสริมการมีส่วนร่วมและคุ้มครองสิทธิประโยชน์ เป็นผู้รับหนังสือ พร้อมชี้แจงว่าทาง กกพ. ยังอยู่ระหว่างการพิจารณา และยังไม่มีการออกใบอนุญาตใด ๆ ในขณะนี้ แต่ไม่สามารถระบุระยะเวลาการพิจารณาแล้วเสร็จได้
ขณะเดียวกัน ที่ศูนย์ดำรงธรรม กระทรวงมหาดไทย เจ้าหน้าที่รับเรื่องร้องเรียนได้ประสานหน่วยงานในพื้นที่ให้เร่งติดตามความคืบหน้า เนื่องจากประชาชนเคยยื่นขอข้อมูลไปก่อนหน้าแต่ไม่ได้รับการตอบกลับ
ตัวแทนชาวบ้านเผยว่า “เรามีความกังวลใจอย่างมาก เพราะเกรงว่าทางหน่วยงานจะอนุมัติใบอนุญาตไปโดยที่ชาวบ้านไม่รู้เรื่อง ทั้งที่พื้นที่นี้เป็นชุมชน มีบ้านเรือน เกษตรกรรม แหล่งโอโซน และแหล่งท่องเที่ยวสำคัญของปากช่อง เราไม่อยากเห็นโครงการนี้เกิดขึ้น เพราะกลัวผลกระทบที่อาจตามมาในระยะยาว”
การเคลื่อนไหวของชาวบ้านหนองสาหร่ายมีมาอย่างต่อเนื่อง
ชาวบ้านหนองสาหร่ายได้เคลื่อนไหวคัดค้านโครงการ และเรียกร้องต่อหน่วยงานรัฐ ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องหลายหน่วยงาน โดยในปี 2568 นี้เองก็ได้มีการเคลื่อนไหวและเข้ายื่นหนังสือต่อหน่วยงานภาครัฐอย่างต่อเนื่อง อาทิ
27 กุมภาพันธ์ 2568 ตัวแทนชุมชนหนองสาหร่าย ได้ยื่นหนังสือต่อ สำนักงานคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน (กกพ.) พร้อมด้วย รายชื่อผู้คัดค้านจำนวนประมาณ 4,500 คน เพื่อแสดงเจตจำนงคัดค้าน “โครงการโรงไฟฟ้าขยะขององค์การบริหารส่วนตำบล (อบต.) หนองสาหร่าย อำเภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา” และยื่นข้อเรียกร้องให้ กกพ.พิจารณายกเลิกโครงการหรือทบทวนการดำเนินงาน เนื่องจากมีข้อสงสัยเรื่องผลกระทบด้านมลพิษ น้ำ และความเหมาะสมของพื้นที่โครงการ กกพ. ได้รับเรื่องไว้และระบุว่าจะพิจารณา ตรวจสอบเอกสาร CoP และพิจารณาความเห็นที่ได้รับจากประชาชน (ที่มา : GreenNews)
21 กรกฎาคม 2568 ชาวบ้านกว่า 100 คน เดินทางไปยังสำนักงานอุตสาหกรรมจังหวัดนครราชสีมา ยื่นหนังสือคัดค้านการพิจารณาออกใบอนุญาตประกอบกิจการโครงการจัดการขยะมูลฝอยแปรรูปเป็นพลังงานไฟฟ้าขนาด 9.9 เมกะวัตต์ มูลค่าโครงการ 1,900 ล้านบาท โดยมีการชูป้ายข้อความ “ชุมชนเราไม่เอาขยะ” “ปากช่องคือเมืองโอโซน ปอดของคนไทย” “ไม่เอาโรงงานไฟฟ้าขยะ”
บรรยากาศการยื่นหนังสือเป็นไปด้วยความตึงเครียด ตัวแทนเจ้าหน้าที่อุตสาหกรรมจังหวัดได้ชี้แจงว่าการอนุญาตยังอยู่ในขั้นตอนเสนอกรมโรงงานอุตสาหกรรมและสำนักงานคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงานพิจารณา
นางสาวพัชราพร กลิ่นจันทร์ ตัวแทนชุมชน กล่าวว่า “ชาวบ้านไม่ต้องการให้ขนขยะมูลฝอยจาก 5 อำเภอ มากำจัดในพื้นที่ ขอให้เจ้าของโครงการรวมทั้งผู้เกี่ยวข้องไปหาสถานที่อื่นดำเนินการ”
“เมืองปากช่อง คือแหล่งท่องเที่ยว แหล่งเศรษฐกิจสำคัญ เสียงสะท้อนของประชาชนที่ชีวิตต้องถูกกำหนดด้วยคนนอกพื้นที่ที่มีอำนาจใช้เพียงปลายปากกา เอื้อประโยชน์ให้นายทุน และคนบางกลุ่ม หากสร้างโรงงาน ก็ต้องเกิดความสูญเสีย และผลกระทบตามมาอย่างแน่นอน”
นายสมาน เกือบรัมย์ หรือ “ลุงเบิ้ม” วัย 67 ปี เสริมว่า “โรงไฟฟ้าขยะคือแหล่งมลพิษ ชาวบ้านกลัวผลกระทบต่อสุขภาพ คน พืช และสัตว์ เรามีอาชีพเกษตร ทำไร่ ทำฟาร์ม ทุกอย่างต้องอาศัยสิ่งแวดล้อมที่ดี” (ที่มา Korat : เมืองที่คุณสร้างได้)
วันที่ 25 สิงหาคม 2568 ชาวบ้านจาก ตำบลหนองสาหร่าย และตำบลขนงพระ อำเภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา กว่า 400 คน รวมตัวแสดงพลังคัดค้าน พร้อมป้ายข้อความคัดค้าน เช่น “ชุมชนเราไม่เอาขยะ” “ปากช่องคือเมืองโอโซน” เพื่อประท้วงต่อโครงการโรงไฟฟ้าขยะหนองสาหร่าย และแสดงความกังวลด้านสิ่งแวดล้อม วิถีชีวิต และเศรษฐกิจท้องถิ่น ในงานดังกล่าว ตัวแทนของ กกพ. ได้ลงพื้นที่รับฟังความคิดเห็น และกล่าวว่าจะรวบรวมข้อคิดเห็นทั้งหมดนำเสนอต่อกระทรวงพลังงานในการพิจารณาต่อไป (ที่มา : สยามรัฐ)
15 กันยายน 2568 ชาวบ้านยื่นหนังสือร้องเรียนต่อ 3 หน่วยงาน ได้แก่ กระทรวงมหาดไทยสำนักงานคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน (กกพ.) และสำนักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (กสม.) เพื่อให้ทั้ง 3 หน่วยงานดำเนินการตรวจสอบโครงการโรงไฟฟ้าขยะดังกล่าว เนื่องจากประชาชนในพื้นที่มีความกังวลว่าจะได้รับผลกระทบทั้งในด้านสิ่งแวดล้อม สุขภาพอนามัย และวิถีชีวิต (ที่มา : มูลนิธินิติธรรมสิ่งแวดล้อม – EnLAW)
24 กันยายน 2568 ตัวแทนชาวบ้านยื่นหนังสือต่อ คณะกรรมาธิการการอุตสาหกรรม สภาผู้แทนราษฎร (กมธ.อุตสาหกรรม) เพื่อให้ตรวจสอบความถูกต้องของกระบวนการอนุมัติและการดำเนินโครงการ หลังพบความไม่ชอบมาพากลหลายประการในรายงานการศึกษาและข้อตกลงระหว่างหน่วยงาน เนื่องด้วยกังวลว่าจะได้รับผลกระทบจากโครงการฯ ทั้งในด้านสิ่งแวดล้อม สุขภาพอนามัย และวิถีชีวิต พร้อมระบุถึง 5 เหตุผลของการคัดค้านโครงการฯ
ชุมชนหนองสาหร่ายให้เหตุผลในการคัดค้านโรงไฟฟ้าขยะไว้อย่างเป็นทางการ 5 เหตุผล ซึ่งสะท้อนทั้งประเด็นสิทธิมนุษยชนและสิ่งแวดล้อม ดังนี้
1. ขาดการมีส่วนร่วมของประชาชน ชาวบ้านระบุว่า การดำเนินการของโครงการขาดกระบวนการมีส่วนร่วมที่แท้จริง การประชุมรับฟังความคิดเห็นเมื่อวันที่ 27 พฤษภาคม 2561 ไม่ได้ระบุพื้นที่ก่อสร้างอย่างชัดเจน และเป็นเพียงการสอบถามรูปแบบการจัดการขยะ โดยไม่ได้ชี้แจงว่าผลการประชุมดังกล่าวจะถูกนำไปใช้เป็นความเห็นชอบในการสร้างโรงไฟฟ้าขยะ
2. บันทึกข้อตกลง (MOU) ไม่ครบถ้วนสมบูรณ์ โครงการโรงไฟฟ้าขยะดังกล่าวมีการจัดทำบันทึกข้อตกลงความร่วมมือระหว่างองค์การบริหารส่วนตำบลหนองสาหร่ายและองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นอื่น ๆ รวม 43 แห่ง แต่ปรากฏว่าเทศบาลคลองไผ่ ซึ่งถูกระบุว่าเป็นหนึ่งในภาคี ได้ออกหนังสือชี้แจงว่า ไม่เคยลงนาม MOU กับ อบต.หนองสาหร่าย แต่อย่างใด ข้อเท็จจริงนี้ทำให้เอกสาร MOU ที่ใช้เป็นฐานทางกฎหมายของโครงการไม่สมบูรณ์และอาจไม่ชอบด้วยกฎหมาย
3. พื้นที่ตั้งโครงการไม่เหมาะสมและทับเส้นทางน้ำสาธารณะ จากรายงานประมวลหลักการปฏิบัติ (COP) ของเอกชนผู้ดำเนินโครงการ ระบุว่าจะต้องมีการเบี่ยงเส้นทางน้ำออกจากพื้นที่ก่อสร้าง ซึ่งหมายความว่าพื้นที่ดังกล่าวทับเส้นทางน้ำสาธารณะเดิมของชุมชน ส่งผลกระทบต่อการใช้น้ำของชุมชนอย่างน้อย 7 หมู่บ้าน เช่น บ้านคลองทราย บ้านหัวสนาม บ้านซับหวาย บ้านหลักเขต บ้านบ่อทอง บ้านหนองจาน และบ้านหนองคู
4. ขนาดพื้นที่ไม่เป็นไปตามรายงานการศึกษา รายงานศึกษาความเหมาะสมของโครงการระบุว่า ต้องใช้พื้นที่ไม่น้อยกว่า 70 ไร่ แต่ข้อเท็จจริงพบว่า พื้นที่ที่นำเสนอเพื่อขออนุมัติการก่อสร้างมีเพียง 55 ไร่ 1 งาน 33 ตารางวา เท่านั้น ซึ่งไม่เป็นไปตามรายงานการศึกษาและอาจกระทบต่อประสิทธิภาพของระบบจัดการขยะ
5. ที่ตั้งโรงงานอยู่ใกล้ชุมชนและแหล่งน้ำสำคัญ พื้นที่ก่อสร้างอยู่ใกล้กับศูนย์เด็กเล็ก โรงเรียน วัด และสถานที่สำคัญของชุมชน เช่น โรงเรียนบ้านคลองยาง วัดใหม่คลองยาง วัดเกิดแก้วนิมิตร และศูนย์เด็กเล็กบ้านเด็กดี อีกทั้งยังอยู่ใกล้บ่อน้ำบาดาลและแหล่งผลิตน้ำประปาชุมชน ซึ่งเสี่ยงต่อการปนเปื้อนของสารพิษหากมีการรั่วไหลจากกระบวนการผลิตไฟฟ้าจากขยะ ชาวบ้านจึงเห็นว่า พื้นที่ดังกล่าวไม่เป็นไปตามกฎกระทรวงฉบับที่ 2 ออกตามพระราชบัญญัติโรงงาน พ.ศ. 2535 ที่ห้ามตั้งโรงงานในรัศมีใกล้ชุมชน
“เราไม่อยากเสียเมืองโอโซนให้มลพิษ”
ชุมชนตำบลหนองสาหร่ายตั้งอยู่ในพื้นที่รอยต่อของอำเภอปากช่อง ซึ่งเป็นเขตเศรษฐกิจและท่องเที่ยวสำคัญของจังหวัดนครราชสีมา มีชื่อเสียงด้านอากาศบริสุทธิ์จนได้รับสมญา “เมืองโอโซน”ของประเทศไทย หลายครอบครัวในพื้นที่มีรายได้จากการทำเกษตร ปศุสัตว์ และธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับการท่องเที่ยว เช่น โฮมสเตย์และร้านอาหาร ซึ่งล้วนพึ่งพาภาพลักษณ์ด้านสิ่งแวดล้อมที่ดี
“ถ้าโรงไฟฟ้าขยะเกิดขึ้น ความน่าอยู่ของชุมชนจะหมดไป ปากช่องจะไม่ใช่เมืองโอโซนอีกต่อไป”
“เราจะไม่ยอมให้ลูกหลานต้องหายใจเอามลพิษเข้าไป”
ขณะนี้ชาวบ้านยังคงรอคำตอบจากหน่วยงานรัฐ โดยหวังว่าเสียงของพวกเขาจะได้รับการรับฟัง และโครงการโรงไฟฟ้าขยะหนองสาหร่ายจะถูกทบทวนหรือยุติลง เพื่อให้ชุมชนปากช่องยังคงเป็น “เมืองโอโซน” ที่ผู้คนสามารถหายใจได้อย่างปลอดภัยตลอดไป
ภาพจาก : คัดค้านสร้างโรงไฟฟ้าขยะหนองสาหร่าย
