24 กรกฎาคม 63 เวลา 09.15 น. ชาวบ้านกลุ่มอนุรักษ์น้ำซับคำป่าหลาย ประมาณ 500 คน ได้ร่วมกับหน่วยงานราชการจังหวัดมุกดาหาร จัดโครงการปลูกป่า และป้องกันไฟป่า ในบริเวณป่าสงวนแห่งชาติ ป่าดงหมู แปลงที่ 2 บ้านนาคำน้อย หมู่ 6 และบ้านโนนคำ หมู่ 13 เทศบาลตำบลคำป่าหลาย อำเภอเมืองมุกดาหาร จังหวัดมุกดาหาร เพื่อปกป้องรักษาแหล่งต้นน้ำ ป่าน้ำซับซึม ที่ไหลหล่อเลี้ยงชาวบ้านในพื้นที่มาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ตลอดจนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมของชุมชน

ซึ่งกลุ่มอนุรักษ์น้ำซับคำป่าหลาย เป็นกลุ่มชาวบ้านในพื้นที่เทศบาลตำบลคำป่าหลายที่ลุกขึ้นมาต่อสู้และคัดค้านการยื่นขอประทานบัตร เลขที่ 2/2559 เพื่อทำเหมืองแร่หินอุตสาหกรรมชนิดหินทรายเพื่ออุตสาหกรรมก่อสร้าง บนเนื้อที่ 215-3-38 ไร่ บริเวณป่าสงวนแห่งชาติป่าดงหมู แปลงที่ 2 บ้านนาคำน้อย หมู่ 6 เทศบาลตำบลคำป่าหลาย อำเภอเมืองมุกดาหาร จังหวัดมุกดาหาร ของบริษัท ทรีมาเธอร์ เทรดดิ้ง จำกัด

โดยปัจจุบันสภาเทศบาลตำบลคำป่าหลาย ได้มีมติ (ใหม่) ไม่เห็นชอบให้บริษัทดังกล่าวทำเหมืองแร่หินอุตสาหกรรมชนิดหินทรายเพื่ออุตสาหกรรมก่อสร้าง ตามคำขอเลขที่ 2/2559 เนื่องจากภายหลังพื้นที่บริเวณคำขอประทานบัตรได้มีการพบร่องน้ำและแหล่งน้ำซับซึม ตาม พ.ร.บ. แร่ 2560 มาตรา 17 วรรคสี่ ระบุไว้ว่า พื้นที่กำหนดเป็นแหล่งแร่เพื่อการทำเหมืองจะต้องไม่ใช่ เขตพื้นที่ที่กฎหมายห้ามการเข้าใช้ประโยชน์โดยเด็ดขาด พื้นที่เขตความปลอดภัยและความมั่นคงแห่งชาติ หรือพื้นที่แหล่งต้นน้ำหรือป่าน้ำซับซึม จะต้องกันพื้นที่เหล่านี้ออกก่อน

นายไส ไชยบัน ชาวบ้านกลุ่มอนุรักษ์น้ำซับคำป่าหลาย ได้กล่าวถึงที่มาของการจัดกิจกรรมครั้งนี้ว่า “พื้นที่ป่าน้ำซับตรงนี้ชาวบ้านใช้มาตั้งแต่บรรพบุรุษ ซึ่งน้ำเป็นน้ำสะอาดที่เกิดมาจากใต้ดิน เกิดโดยธรรมชาติ มีชาวบ้านที่มาใช้ประโยชน์หลัก ๆ จำนวน 3 หมู่บ้าน ประมาณ 300 หลังคาเรือน นอกจากนี้ยังมีเทศบาลตำบลคำป่าหลายและชาวบ้านในเขตพื้นที่ตำบลคำป่าหลายที่ขาดแคลนน้ำ ทางเทศบาลก็จะนำรถมาขนน้ำไปให้ และตำบลหนองแคนบางส่วนก็จะมาเอาน้ำตรงนี้ ซึ่งก็จะมีจุดปล่อยน้ำให้สำหรับรถที่มาขนน้ำ แต่ห้ามไม่ให้ล้างรถ เพราะกลัวว่าจะไม่มีน้ำที่เพียงพอต่อการอุปโภคและบริโภคของชาวบ้าน พวกเราจึงเห็นสมควรว่าจะต้องอนุรักษ์ป่าต้นน้ำ รักษาพื้นที่แห่งนี้ไว้ให้ลูกหลานของเราได้ดูแลสืบทอดต่อ และไม่ต้องการให้ผู้ใดผู้หนึ่งมาเป็นเจ้าของหรือแสวงหาผลประโยชน์จากพื้นที่ตรงนี้”

ด้านนางสมัย พันธะโคตร ชาวบ้านกลุ่มอนุรักษ์น้ำซับคำป่าหลาย ได้กล่าวเพิ่มเติมว่า “ที่เรามาร่วมกันจัดกิจกรรมปลูกป่าครั้งนี้ เพื่อปกป้องป่าไม้ แหล่งน้ำซับซึม ทรัพยากรธรรมชาติของชุมชน และแสดงออกว่าเราไม่ต้องการให้ทำเหมืองแร่หินทรายในพื้นที่แห่งนี้ ถึงแม้ปัจจุบันทางสภาเทศบาลตำบลคำป่าหลายจะมีมติใหม่ไม่เห็นชอบให้ บริษัท ทรีมาเธอร์ เทรดดิ้ง จำกัด ทำเหมืองแร่หินทรายในพื้นที่ก็ตาม แต่เราก็ไม่สามารถวางใจได้ว่าในอนาคตจะมีการยื่นขอมติใหม่เพื่อทำเหมืองอีกครั้งหรือไม่ แต่ถึงอย่างไรก็ตามเราจะสู้ให้ถึงที่สุด เพื่อรักษาพื้นที่ป่าและแหล่งน้ำซับซึมไว้ให้ลูกหลานในอนาคต”

ทั้งนี้นายสุรเดช อัคราช ผู้อำนวยการสำนักงานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจังหวัดมุกดาหาร กล่าวว่า “พื้นที่ตรงนี้จะเป็นพื้นที่ตัวอย่างหรือแบบอย่างในการอนุรักษ์น้ำ อนุรักษ์ป่า ให้คนกับน้ำกับป่าอยู่ร่วมกันในอนาคต ซึ่งอีก 1-2 เดือนข้างหน้าเราจะทำการลงมาสำรวจและหากพบว่าต้นไม้ที่ปลูกตายเราก็จะทำการปลูกเสริม และเราจะทำการขยายผลให้มีการดูแลต้นไม้เหล่านี้อย่างต่อเนื่อง”