28 September 2015
1062
โครงการแก้ไขปัญหาพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีภาคตะวัน ออกเฉียงเหนือ (CASCAP) คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัย ขอนแก่น ถ.มิตรภาพ ต.ในเมือง อ.เมือง จ.ขอนแก่น 40002 โทร 042 202691 Fax 043 202693 ผลวิจัย CASCAP แจงความเข้าใจผิด คนไทยตายด้วยมะเร็งท่อน้ำดีเป็นอันดับต้น ๆ พบ “ตาย” มากกว่า 10,000 คนต่อปีมีกลุ่ม “เสี่ยง” 6 ล้านคนทั่วประเทศ แต่โชคดีรักษาหายได้ หากเท่าทัน!! ผู้คนส่วนใหญ่มักมีความเข้าใจผิดและสับสนระหว่างมะเร็งตับและมะเร็งท่อน้ำดี ซึ่งในทางการแพทย์ โดยผล การวิจัยโครงการแก้ไขปัญหาโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ หรือ CASCAP มหาวิทยาลัยขอนแก่น ได้ยืนยันถึงผลการวินิจฉัยของโรค ว่ามีความแตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง เนื่องจากมะเร็งตับ และ มะเร็งท่อน้ำดี มีสาเหตุของการเกิดโรคไม่เหมือนกัน การป้องกันและการรักษาก็ไม่เหมือนกัน ด้วยโรคมะเร็งในเนื้อตับ จะเกิดจากการติดเชื้อไวรัสตับอักเสบ B และ C การบริโภคเชื้อรา Alfatoxin จากอาหารประเภทถั่ว รวมถึงการ บริโภคสุราอย่างยาวนาน ทำให้ตับทำงานอย่างหนัก และสาเหตุอื่นๆ ในขณะที่มะเร็งท่อน้ำดีสาเหตุเกิดจากการติดพยาธิใบไม้ตับอย่างยาวนาน ดังนั้นนโยบายในการจัดการโรค มะเร็งในแต่ละประเภทจึงไม่เหมือนกัน สถิติผู้ป่วยมะเร็งท่อน้ำดีที่สำรวจได้จากโรงพยาบาลศรีนครินทร์มหาวิทยาลัย ขอนแก่น พบมากถึง 75% เมื่อเทียบกับมะเร็งตับ จากการประมาณการด้านสถิติแล้ว มีคนที่เสียชีวิตจากมะเร็งท่อ น้ำดีราว 10,000 รายต่อปี และในอนาคตราว 20 - 30 ปี จะมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นมากกว่า 20,000 คนต่อปี ถ้าหากพูด ตามเนื้อผ้าแล้ว การจัดการมะเร็งท่อน้ำดีมีลำดับความสำคัญมากกว่าการจัดการมะเร็งในเนื้อตับ สำหรับในระดับโลก มีผู้เสียชีวิตจากมะเร็งในเนื้อตับมากกว่าผู้เสียชีวิตจากมะเร็งท่อน้ำดี แต่ประเทศไทยพบ ปรากฏการณ์ตรงกันข้าม ประเทศไทยมีผู้เสียชีวิตจากโรคมะเร็งท่อน้ำดีเยอะกว่ามะเร็งในเนื้อตับ และยิ่งเจาะลึกใน ข้อมูลเชิงสถิติลึกลงไป พบว่าการกระจายตัวของผู้ที่ติดพยาธิใบไม้ตับ จำนวนผู้ป่วยมะเร็งท่อน้ำดี และจำนวนผู้เสีย ชีวิต กระจุกตัวอยู่ที่ภาคอีสาน และภาคเหนือ โดยเฉพาะภาคอีสาน ที่มีผู้เสียชีวิตจากโรคมะเร็งท่อน้ำดีจำนวนมาก ที่สุด สาเหตุเนื่องจากพฤติกรรมการกินของชาวอีสานที่นิยมบริโภคอาหารแบบสุกๆดิบๆ และสาเหตุของโรคมะเร็งท่อ น้ำดีเกิดจากการติดพยาธิใบไม้ตับซึ่งเป็นเชื้อปรสิตชนิดหนึ่ง อาศัยอยู่ในปลาน้ำจืดมีเกล็ดสีขาวในวงศ์ปลาตะเพียน เมื่อกินปลาแบบสุกๆดิบๆ จึงทำให้คนอีสานเป็นโรคนี้จำนวนมาก รศ.นพ.ณรงค์ ขันตีแก้ว - หัวหน้าโครงการ CASCAP มหาวิทยาลัยขอนแก่น กล่าวว่า โรคมะเร็งท่อน้ำดีหากสามารถ ตรวจพบได้ในระยะเริ่มต้นจะสามารถรักษาให้หายขาดได้ด้วยการผ่าตัด และผู้ป่วยจะมีชีวิตยืนยาวขึ้น แต่กว่าครึ่งหนึ่ง ของผู้ป่วยมักได้รับการวินิจฉัยในระยะสุดท้าย ที่ผู้ป่วยอยู่ในสภาพแสดงอาการตัวเหลืองตาเหลือง การรักษาก็จะเพียง แค่ประคับประคองอาการ และจะเสียชีวิตในเวลาไม่นาน ยังผลให้มีอัตรารอดชีพต่ำมาก จากสถิติของกระทรวง สาธารณสุขในปี 2557 ประมาณการได้ว่ามีผู้เสียชีวิตจากมะเร็งท่อน้ำดีจำนวนทั้งสิ้นประมาณ 14,000 ราย และมีผู้ที่ เป็นกลุ่มเสี่ยงต่อการเป็นโรคมะเร็งท่อน้ำดีจำนวนทั้งสิ้น 6,000,000 คนทั่วประเทศ ดังนั้นในประเทศไทยหากมีการแยกมะเร็งท่อน้ำดีออกจากมะเร็งตับ และให้ความรู้แก่ประชาชนว่าผู้ติดพยาธิ ใบไม้ตับเป็นกลุ่มเสี่ยงหลักที่มีโอกาสเป็นโรคมะเร็งท่อน้ำดีมากที่สุด อาจจะทำให้การจัดการในนโยบายต่างๆในการ ป้องกันและรักษามะเร็งท่อน้ำดีจะชัดเจนขึ้น เพื่อให้วงการทางด้านสุขภาพ และสาธารณสุขได้ตระหนักความ สำคัญในอุบัติการณ์มะเร็งท่อน้ำดีเพราะในปัจจุบันวงการทางด้านสุขภาพและสาธารณสุขยังมีความเข้าใจสับสนและ แยกไม่ออกระหว่างมะเร็งในเนื้อตับกับมะเร็งท่อน้ำดี ทั้งที่มีการค้นพบโรคมะเร็งท่อน้ำดีตั้งแต่ 90 ปีที่แล้ว และยังขาด การเชื่อมโยงระหว่างการติดพยาธิใบไม้ตับและโรคมะเร็งท่อน้ำดี ทั้งที่องค์ความรู้ในปัจจุบันบ่งชี้ชัดว่า การติดพยาธิ ใบไม้ตับเป็นปัจจัยเสี่ยงของโรคมะเร็งท่อน้ำดีในประเทศไทย ยิ่งไปกว่านั้น องค์การอนามัยโลกได้จัดให้โรคมะเร็งท่อ ต้องการข้อมูลเพิมเติม กรุณาติดต่อฝ่ายประชาสัมพันธ์ คุณสุภษา โทร: 099-315-1424 หรือคุณวีราภรณ์ โทร: 086-080-3030 น้ำดีและโรคพยาธิใบไม้ตับอยู่ในประเภท “โรคที่ถูกปล่อยปละละเลย” จึงทำให้ประเทศไทยที่มีผู้ป่วยมะเร็งท่อน้ำดี จำนวนมากที่สุดในโลก ถูกทอดทิ้งไม่ได้รับการดูแลรักษาจากภาครัฐให้เท่าเทียมกับโรคมะเร็งอื่น ๆ ที่ได้รับการยอมรับ จากองค์การอนามัยโลก หากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องยังเห็นภาพรวมร่วมกันเกี่ยวกับความรุนแรงของโรคมะเร็งท่อน้ำดีไม่เด่นชัดนัก อาจ ส่งผลให้นโยบายเพื่อพัฒนาและป้องกัน (กลุ่มเสี่ยง) เพื่อให้การรักษาโรคมะเร็งท่อน้ำดีอย่างทันท่วงทีเกิดความล่าช้า หรือถูกละเลย และสถานการณ์การเสียชีวิตของผู้ป่วยคงไม่ถูกปล่อยให้ล้มตายราวกับใบไม้ร่วงเหมือนที่ผ่านมา ต้องการข้อมูลเพิมเติม กรุณาติดต่อฝ่ายประชาสัมพันธ์ คุณสุภษา โทร: 099-315-1424 หรือคุณวีราภรณ์ โทร: 086-080-3030 ภาพประกอบ: รศ.นพ.ณรงค์ ขันตีแก้ว และทีมแพทย์จากมหาวิทยาลัยขอนแก่น ลงพื้นที่ตรวจคัดกรองมะเร็งท่อน้ำดีด้วยเครื่องอัลตรา ซาวด์ระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์ ในกิจกรรม “วาระอีสานต้านภัยมะเร็งท่อน้ำดีกับมูลนิธิมะเร็งท่อน้ำดีสัญจร” ซึ่งเป็นกิจกรรมใน โครงการ CASCAP โดยการสนับสนุนของมหาวิทยาลัยขอนแก่น โดยมีเป้าหมายเพื่อค้นหาผู้ป่วยมะเร็งท่อน้ำดีระยะเริ่มต้นและ ให้การรักษาที่มีประสิทธิภาพแก่คนอีสาน ต้องการข้อมูลเพิมเติม กรุณาติดต่อฝ่ายประชาสัมพันธ์ คุณสุภษา โทร: 099-315-1424 หรือคุณวีราภรณ์ โทร: 086-080-3030__