27 January 2015
1849
รายงานโดย: อุสตาซอับดุชชะกูรฺ บิน ชาฟิอีย์ (อับดุลสุโก ดินอะ) อาจารย์พิเศษมหาวิทยาลัยทักษิณ ผู้ช่วยผู้จัดการโรงเรียนจริยธรรมศึกษามูลนิธิ อ.จะนะ จ.สงขลา Shukur2003@yahoo.co.uk http://www.oknation.net/blog/shukur "มวลการสรรเสริญเป็นสิทธิ์ของอัล ลอฮฺ (สุบหานะฮูวะตะอาลา) ผู้ทรงอภิบาลแห่งสากลโลก ขอความจำเริญ สันติจงประสบแด่ศาสนฑูตมุฮัมมัด ผู้เจริญรอยตามท่านและสุขสวัสดีผู้อ่านทุกท่าน" เมื่อวันที่ 17 มกราคม 2558 (หรือวันที่ 26 รอบีอุ้ลเอาวัล ประจำปีฮิจเราะห์ศักราช 1436)ผู้เขียนได้มีโอกาสร่วมมหกรรมวิชาการอัสสลาม ครั้งที่ 1 (1st Assalam Assembly Day) "สู่ .. ครูผู้สร้างประชาชาติ" จัดโดยคณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยฟาฏอนี ร่วมกับสมาคมเครือข่ายโรงเรียนคุณภาพอัสสลามมีผู้มีเกียรติ คณาจารย์ และนักศึกษาเข้าร่วมงานกว่า 1,500 คน มหกรรมวิชาการครั้งนี้ให้สำคัญกับครู ผู้เป็นกุญแจสำคัญในการสร้างคุณภาพทางการศึกษาโดยตั้งสโลแกนว่าครูคือผู้สร้างประชาชาติ มี วิทยากรหลายท่านทั้งในประเทศและระดับอาเซี่ยนให้ความสำคัญต่อครู ในการปฎิรูปกระบวนการจัดการเรียนรู้ สู่ผู้เรียนที่มีคุณภาพทั้งวิชาการและจิตวิญญาณเช่น ดร.กฤษณพงศ์ กีรติกร รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการซึ่งมีใจความพอสรุปได้ว่า การศึกษาเป็นเรื่องที่ทุกฝ่ายต้องมีส่วนร่วมในการจัดการศึกษา หรือ “All for Education”ซึ่งการศึกษาในปัจจุบันไม่ได้หมายถึงสอนวิชาความรู้เพียงอย่างเดียว แต่หมายถึงกระบวนการทักษะต่างๆ ต่อการใช้ชีวิตของผู้เรียนด้วย การ ศึกษาเป็นเรื่องสำคัญในการขับเคลื่อนสังคมและการปฏิรูปประเทศ แต่ในปัจจุบันเด็กๆ ได้เปลี่ยนไปอย่างมาก ทั้งคุณค่าและนิสัย เพราะฉะนั้น "ครู" จึงต้องมีการปรับตัวเป็นอย่างมากที่จะสร้างคนยุคใหม่เหล่านี้การจัดการศึกษา เพื่อพัฒนาเด็กและเยาวชนนั้นมีด้วยกัน3 ประการ คือ 1) ทิศทางกระบวนการเรียนรู้ใหม่ 2) ทิศทางเนื้อหาการเรียนรู้ใหม่ และ 3) ทิศทางระบบบริหารจัดการใหม่ เพื่อสร้างทักษะสำคัญในการดำรงชีวิตมากกว่าวิชาความรู้ เช่น ทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 (3R 7C 2L) 3R คือ ทักษะพื้นฐาน ได้แก่ การอ่าน (Reading) การเขียน (Writing) และการคิดคำนวณ (Arithmetic) 7C คือ ทักษะเท่าทันโลก ได้แก่ การมีวิจารณญาณ (Critical thinking & problem solving) ความสร้างสรรค์ (Creativity & innovation) การทำงานเป็นทีม (Collaboration & teamwork & leadership) ความเข้าใจพหุวัฒนธรรม (Cross-cultural understanding) การสื่อสารเป็น (Communication, information & media literacy) ความรู้เท่าทันเทคโนโลยี (Computing & media literacy) ความพร้อมด้านอาชีพ (Career & learning self-reliance change) และ 2L คือ ทักษะการเรียนรู้และความเป็นผู้นำ (Learning & leadership) ดังนั้นการปรับการเรียนเปลี่ยนการสอนให้เท่าทันจึงมีความสำคัญ วิทยากรจากอินโดนีเซีย มาเลเซียและสิงคโปร์ ให้ความสำคัญกับการนำปรัชญาการศึกษาอิสลามลงสู่ปฏิบัติและบูรณาการอย่างมีคุณภาพ ปรัชญา การศึกษาอิสลามนั้น ต้องคำนึงถึงเป้าหมาย ของการสร้างมนุษย์ขึ้นมาในการการเป็นผู้นำบนหน้าพื้นดินอันเป็นภาระหน้าที่ หลัก ซึ่งอัลลอฮฺได้ตรัส ความว่า : และจงรำลึกถึงขณะที่พระเจ้าของเจ้า ได้ตรัสแก่มะลาอิกะฮฺว่า แท้จริงข้าจะให้มีผู้แทนคนหนึ่ง ในแผ่นดิน อาดัม คือ มนุษย์คนแรกที่อัลลอฮฺสร้างมา โดยอัลลอฮฺได้ตรัสให้มะลาอิกะฮฺทราบว่า พระองค์ได้สร้าง เคาะลีฟะฮ(ผู้นำ) บนพื้นดิน(โปรดดูในอัลกุรอาน สูเราะห์อัลบะเกาะเราะฮฺ/ 30) เคาะ ลีฟะห์ คือผู้แทนพระองค์ พระองค์ (อัลลอฮฺ) คือ ผู้ครอบครอง และเรา (มนุษย์) เป็นผู้ถือครอง เราจะจัดการอย่างไรก็ได้บนโลกนี้ ในลักษณะเป็นตัวแทนพระองค์ ดังนั้น การจัดการของมนุษย์นั้น ต้องอยู่กรอบ และขอบเขตของหลักการอิสลาม อัลลอฮฺได้ตรัสในอีกโองการหนึ่ง ความว่า : และข้ามิได้สร้างญิน และมนุษย์เพื่ออื่นใด เว้นแต่เพื่อเคารพภักดีต่อข้า (อัลกุรอาน สูเราะห์ อัซซารียาต / 56) การจัดการศึกษาต้องสามารถบูรณาการได้กับหลักการอิสลามในทุกสาขาวิชาดังที่ปราชญ์อิสลามในอดีตไม่ว่าจะเป็นอิบนุรุชดี อิบนุคอลดูนอะบู กอซิม อัซ-ซะห์รอวีอาบู อาลี มุฮำมัด อิบนุ อัลหะสัน อิบนุ อัลหะสัน อัล ฮัยษัม อัลบัศรีหรือชาวตะวันตกรู้จักในชื่อ อัลฮาเซน(Alhazen) อิบนุ ซีนาหรือชาวตะวันตกรู้จักในชื่อ อเวศซินา(Avicenna)เป็นต้นเป็นการสร้างดุลยภาพระหว่างความรู้ที่เป็นวิวรณ์และความรู้ที่พระเจ้าได้รังสรรจักรวาล ผศ.จิ ระพันธ์ เดมะ คณบดีคณะศึกษาศาสตร์ นำเสนอหลักคิดครูมืออาชีพเปรียบเสมือนชาวสวนยางที่เรียกว่าคนตัดยาง โดยนำเสนอประเด็นที่น่าสนใจดังนี้ - ก่อนนอนทุกคืน คนตัดยางต้องลับมีดก่อน มีการเตรียมตัวอย่างดีเพื่อทำงานในวันรุ่งขึ้น - เราเคยเห็นคนตัดยางตื่นนอนสายๆบ้างไหม - เราเคยเห็นคนตัดยางลับมีดใต้ต้นยางบ้างไหม - เราเคยเห็นคนตัดยางไม่สนใจว่าน้ำยางที่ตัดแล้วจะไหลเข้าในถ้วยหรือไม่บ้างไหม - เราเคยเห็นคนตัดยางต้นเว้นต้นไหม ดังนั้นครูมืออาชีพก็วางแผนการจัดการเรียนรู้ที่เท่าทันตลอด ผศ.ดร.อิสมาอีลลุตฟี จะปะกียา อธิการบดีมหาวิทยาลัยฟาฏอนี กล่าว ว่า การจัดงานมหกรรมครั้งนี้ เพื่อต้องการประกาศเจตนารมณ์ พันธกิจ ของคณะศึกษาศาสตร์ และการจัดการศึกษาของมหาวิทยาลัยฟาฏอนี ให้มีคุณภาพมาตรฐานในระดับสากล ปัจจุบัน ได้เปิดสอนในระดับปริญญาตรี-ปริญญาเอก คือ คณะอิสลามศึกษา รวมทั้งคณะศิลปศาสตร์และสังคมศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คณะศึกษาศาสตร์ รวมทั้งศูนย์ภาษาอาหรับ ภาษาอังกฤษ และมลายู ท่าน ได้ให้ความสำคัญกับครูโดยได้เขียนหนังสือชื่อ มุอัลลิม ร็ฮบบานีย์ ครูผู้สร้าง ประชาชาติซึ่งนำเสนอแนวคิดอิสลามเกี่ยวกับคุณลักษณะครูและหน้าที่ของครู เพื่อสร้างประชาชาติที่มีความยำเกรง เป็นแบบอย่างทั้งตนเองและผู้อื่น มุ่งเรียนรู้เพื่อพัฒนาตนเองและศิษย์จนสามารถสร้างโรงเรียนให้เป็นสวรรค์บน โลกนี้ ช่วงปิดพิธีท่านยังได้เสริมว่า"การทำงานนั้นให้เงินไล่ล่าเรา ไม่ใช่เราไล่ล่าเงิน หาก ทำไม่ได้อย่าอ้างว่าไม่มีเงินแต่จงกล่าวว่าไม่มีคน(ที่จะทำ)...เป็นมนุษย์ ที่สมบูรณ์ต้องมีสองอย่างคือ อยู่กับอัลลอฮ ทำเพื่ออัลลอฮหากปราศจากสองอย่างนี้ก็ไม่ใช่มนุษย์.. "จงอบรมให้ศิษย์กลัวอัลลอฮไม่ใช่กลัวครูในขณะที่ครูที่ดีมีคุณภาพ นอกจากที่จะมีหน้าที่จัดการเรียนรู้แล้วครูต้องมีหน้าที่ศึกษาเรียนรู้ด้วยอย่าให้นักเรียนต้องเป็นเหยื่อของครู"